ACLE: PORN-Nyetang Kahirapan: A Critical Discussion on Poverty Porn in Philippine Independent Cinema
Sa
ikalawang semester ng akademikong taong 2018-2019, inihandog ng UP Cinema ang
isang Alternative Class Learning Experience (ACLE) na pinamagatang “PORN-Nyetang Kahirapan: A Critical
Discussion on Poverty Porn in Philippine Independent Cinema”. Sa pangunguna
ni Ginoong Ed Cabagnot bilang tagapagsalita, isa sa mga haligi ng film
festivals sa ating bansa, tinalakay ang mga konsepto ng porn, poverty, at
pelikula.
Sinimulan
niya sa pagtatanong sa madla ng aming konsepto ng porn. Karamihan sa mga tugon ay may kinalaman sa sekswal na
kalikasan; para kay G. Cabagnot, ang porn ay isang mapagsamantalang paggamit sa
makamundong pagnanais ng mga tao o base sa tao – lalo na ng target audience. Tinuloy niya sa
depenisyon ng poverty-porn bilang
tema ng pelikula. Ito raw ay naglalarawan sa malungkot na kondisyon ng
pamumuhay sa isang lipunan na ginagalawan. Mayroong kaisipan na ang mas
nakakaawa na kalagayan ay mas kaakit-akit sa mga dayuhan na manonood ng
pelikula. Dagdag pa ni G. Cabagnot, ang ganitong pananaw sa pelikula bilang poverty-porn ay nabibigyang katwiran sa
pamamagitan ng makatotohanang depiksyon ng realidad, kahit ang iba raw ay pilit
at mapang-abuso sa kaibuturan ng pagsasagawa ng pelikula.
Tinalakay
rin ang konsepto ng exoticism at orientalism na siyang dahilan kung bakit
bentang-benta ang mga pelikulang Pilipino na sumasalamin sa kahirapan ng buhay
ng mamamayan nito. Para sa mga dayuhan, lalo na sa taga-Kanluran, ang mga
larawan mula sa Silangan o Asya ay exotic o kakaiba. Ang orientalism naman ay
tumutukoy sa mga kaisipan, kalagayan, at kaalaman na sa Silangan lang makikita
at malalaman. Dahil dito, ang mga imahe, naratibo, at karanasan na naidudulot
ng mga poverty-porn na pelikula ay
nagiging patok sa ibang bansa. Ito rin ang magpapaliwanag kung bakit
napakaraming pelikula ang naisasagawa na may temang kahirapan, hindi lang sa
Pilipinas kundi na rin sa karatig bansa nito sa Asya.
Subalit
ang ganitong genre ng pelikula, ayon
kay G. Cabagnot, ay may problema. Ang pagsasa-pelikula ng sapilitang pananaw ay
nagdudulot ng di-awtentik na representasyon ng kahirapan at ng mahihirap. Ito
raw ay mapinsala sa sariling lahi (dahil kapwa-Pilipino ang nagsasagawa ng
ganitong klaseng pelikula), mapang-insulto, at nanghihikayat ng stereotyping (hal. Ang mga Pilipino ay
magnanakaw, bungangera, walang kwenta, madaling maloko at manloko). Dito
itinuro at ipinaalala ni G. Cabagnot ang mga pangunahing layunin (4 E’s) kung
bakit ba tayo nanonood at gumagawa ng pelikula: upang mang-aliw o bilang libangan
(entertainment), para magpaliwanag o magturo (enlightenment), para
mag-eksperimento o sumubok ng ibang proseso sa nasabing midyum (experiment), at
para kumita ng pera (earn). Dagdag niya rito, ang INTENSYON ng filmmaker ay
isang malaking palaisipan sa paggawa at panonood ng mga ganitong klaseng
pelikula.
Sa
buong talakayan, ang pinakatumatak sa aking isipan ay ang pahayag na: “The finest films depicting poverty are
sociopolitical and cultural commentaries, thus – political films are films that
spotlight sociopolitical and cultural themes of a society/social order as they
relate to individuals.” Ang aral na napulot ko sa pakikinig kay G. Cabagnot
ay isang karunungan tungkol sa pag-unawa ng mga pelikulang sumasalamin sa
panlipunan, pulitikal, at pang kultura na kalagayan ng mga Pilipino – at kung
paano kilalanin ang mga mahuhusay na pelikula at ibukod ito sa mga
mapagpanggap. Bilang isang pangunahing mag-aaral ng Pelikula at munting
mag-aaral ng Wika, Kultura, at Lipunan, ang ACLE na ito ay nagbigay sakin ng
karunungan at kaaalaman na nagpamulat sa’kin sa komplikadong sitwasyon ng
paggamit ng naratibo ng mamamayang Pilipino sa midyum na pelikula.
Incentive paper
FIL 40 (Wika, Kultura, at Lipunan)
March 27, 2019
Comments
Post a Comment